Linke Glosse
Haupttext
De cultu pacis et generali pace in regno servanda.
Pacis cultum o-- , qui a iustitia et a quo iustitia abesse non potest, per universas et singulas partes regni nostri precipimus observari et ut nullus auctoritate propria de iniuriis et excessibus dudum factis vel faciendis in posterum se debeat vindicare nec presalias b- seu represalias oo- facere vel guerram -:. in regno movere, sed coram magistro c- iustitiario vel iustitiariis regionum vel locorum camerariis vel baiulis et dominis, prout ad unumquemque eorum cause cognitio pertinet, causam suam ordine iudiciario prosequatur. Ceterum si contigerit alicui violentis iniuriis provocato ob tutelam sui corporis seu rerum suarum defensionem necessario adhibere, ipsam eidem in continenti d- , prius scilicet quam divertat ad actus alios et extraneos, non vetamus, cum mode [f. 3va] ramine e- tamen inculpate tutele, ita videlicet ut similibus et equalibus armis se defendere valeat, quibus et qualibus extitit impugnatus, ut, si armis molutis impugnatus fuerit, liceat ei armis molutis se defendere. Si sine armis molutis vel quibuslibet armis adversarius suus eum impugnaverit, eodem repugnationis genere se defendat, dum tamen in continenti hoc faciat, ut est dictum.
Rechte Glosse
o--¶ Nota dominum imperatorem a maiori questione incipere scilicet criminali ut in hac lege, item no(ta) *off(ici)a* . fore discreta in observatione iusticie officialibus s(cilicet) aliis praepositis civilibus questionibus et aliis criminibus questionibus, repete ut hic et i(nfra) de observat. iusti. l. i. ibi plene notatum est officia esse discrete et per l. Item civilis causae cognitio spectet ad magistrum iustitiarium, iustitiarios regionum, camerarium locorum vel ad baiulos seu dominos: habes legem per diversas r4 i.(respond. in(fra) de defen. inpo. l. i. l. si quis in posterum et l. de illic. por. ar. l. i. i(nfra)de offi. ma. iust. et iusti. l. i. ii. et iii. i(nfra)de offi. mag. cam. l. ii et l. officium. .
b-¶ Licet hic [con]iungantur ista tria prexalia (=presalie), et reprexalia (=represalie), et guerra, in lege tamen sequenti separantur, et aliter puniuntur guerre, quam prexalie et reprexalie. .
oo-¶ [Q]ui autem fac(it). in medietate bonorum omnium punietur ut i(nfra) e. l. ii. .
-:.¶ Probatur hoc quod guerras dicitur movere qui vel pro iniuria sibi observata vel pro iure suo pugnat. .
c-¶ Nemo debet se vindicare, seu defendere audet, ut C. de iud. eis et celi. l. i. *ul. ius* .
d-¶ Nota hic quemadmodum intelligatur verbum incontinenti.
e-¶ Ut C. unde vi l. recteet ff. de iust. et iure l. ut vimet ff. de vi et vi ar(mata) l. i. § vim viet l. con. § aut igitur et i[nfra]. de def. impo. l. i. .