Linke Glosse
Haupttext
De eodem.
Usurariorum nequitiam, qui non tantum utuntur pecuniis, sed, ut loquamur proprius, abutuntur, sanctorum patrum sententiis condempnatam prosequi disponentes imperialis celsitudinis motum, quem nos etiam ex arbitrio celesti suscepimus, divine coniungimus ultioni. Huius nostre constitutionis edicto omnibus regni nostri fidelibus et quibuslibet aliis in regno morantibus, etiam si extra regnum sint oriundi, firmiter inhibemus, ut nullus in posterum pecunias suas per se vel per alios mutuo sub magnis usuris vel minimis dare fenori audeat publice vel occulte. Et ut ipsorum audacia, qui sunt sue salutis immemores et edicti nostri temerarii contemptores, inulta non maneat, presenti lege sancimus, ut, quicumque amodo fenerator in regno inventus fuerit, bonorum suorum omnium tam mobilium quam stabilium publicatione dampnetur. Omnibus etiam regni nostri fidelibus concedimus liberam potestatem usurariorum nequitiam in publicum deferendi, nec a delatione propterea aliquis repellatur, quod dampnum proprium vel suam vel suorum iniuriam minime prosequatur. Crimen istud presenti lege sit publicum a- , ita quod omnibus, qui in accusationibus -:. in criminibus publicis admittuntur, usurarios accusandi licentia tribuatur. A nexu tamen presentis constitutionis nostre Iudeos tantum excipimus, in quibus non potest argui fenus illicitum nec divina lege prohibitum, quos [f.3r] constat non esse sub lege a beatissimis patribus instituta. Quos etiam auctoritate nostre licentie fenus improbum nolumus exercere, sed metam ipsis imponimus, quam eis transgredi non licebit, videlicet ut pro decem unciis per anni circulum unam ipsis tantummodo lucrari liceat pro usuris. Quicquid autem ultra acceperint, in nonum curie nostre componant, ne ex abusu licentie, quam eisdem propter necessitatem hominum coacti relinquimus, commodum ultra licitum consequantur.
Rechte Glosse
a-¶ Sed an poterit intervenire procurator in hoc crimine? Videtur quod non, quia ad crimen publici iudicii etc. Vel dic pro sic, quia pena pecuniaria imponitur, ut supra patet. .
-:.¶ Nota quod accusatio usurariorum est publica et civilibus competitur. .