Linke Glosse
-a¶ Nota consuetudines supervacuas radicitus (=radicatur) extirpandas et dicuntur supervacue, que continent (!) ratione quod leges et ideo non sunt consuetudines dicende immo supervacue extirpande.
-b¶ Nota: in mutuo, commodato, deposito et in aliis rebus, que ultra terminum vel legittimum tempus detinentur, debere terciariam prostari hoc verum est nisi conventus sine dispendio et fatigatione agentis in curia confessus fuerit veritatem quo casu terciariam non solvit, ut i. sequitur. .
-c¶ Id est, in sententiam, ut in fi. huius l. probatur.
-d¶ nota conpendium baiulationis.
-e¶ Facta est contestatio litis, que hoc jure fit per confessionem, ut infra de dilat. et except. l.i., et sic, aut confessus ante sententiam satisfacit, et tunc absolvendaus est ab observatione iudicii, et hoc est quod dicitur, omnia omnia[!] iudicia esse absolutoria, quod dic, ut in summa insti de per. et temp. ac. circa finem. Aut non satisfecit ante sententiam, et tunc est condepnandus confessus ad solutionem, licet quidam contra dicant, quod dic, ut in summa C. de confes. item quod dixi confessum haberi pro iudicato, et in criminali, et in civili causa.
-f¶ Super hanc constitutionem talem subiicio questionem. Aliquis mutuav(it), co(m)modav(it), deposuit alicui aliquid et postea illud sibi restitui stipulatus, egit contrarium ex tipulatione(=stipulatione), reus negavit, sed iustus condepnatus est, modo quero, nunquid debeat condepnari ad quartem eius, quo condepna tus est, ut hic dicitur? Et primo videtur, quod non, quia si insti tribus accusationibus hoc invenitur speciale constitutum, in aliis videtur prohibitum, ut ff. de iudici l. cum pretor, cum suis similibus. Item quia in aliis actionibus nil mutatur, ergo stare non prohibetur, ut C. de test. l. sancimus de ap(pelationibus) l. precipimus. Item expressum et optimum ar(gu). pro hoc ff. de pecc. l. iii. § si filiusfam. de consti. peccul. item illa verba § i. in fi(ne). Sed certe inmo condepnabitur ad terciam iste reus, nam omnia negat et non titulus actionis inspicitur, sed secundum, ut ff. de do. l. quod id quod, in princ., et C. ad mac. l. iii., et quod actio subrogata in locum alterius actionis, etc. ut ff. si quis caut. l. si cum eum § qui iniuriarum. Item quia hac fuit mens constitutionis istius. .
-g
-h¶ Secundum aut. concordaverit, dat reus terciam partem curie eius, quod per transactionem persolvit, ut i(nfra) de exor. et prepa l. sponte. .
-i¶ Hoc verum est, in hiis tribus casibus specialibus in aliis vero congrua est *pr(iv)anda*, ut i(fra) l. constitutionum.
Haupttext
De quibus rebus baiuli tertiariam debeant recipere.
Regie maiestatis providentia exigit regni subiectorum consuetudines supervacuas -a radicitus extirpare. Hac igitur edictali lege sancimus universos nostre dicioni subiectos, qualiscumque sit is, qui rem vel pecuniam mutuo acceptam vel apud se depositam commodatamque vel quamlibet aliam rem illis, quorum res esse constiterit, invitis ultra terminum vel legitimum tempus detinere temptaverit -b , creditore vel depositore sive commodatore illesis tertia rei in causam -c deducte debere multari et eandem compendiis baiulationis -d acquiri. Sane per presentis pragmatice sanctionis nostre edictum fidelibus nostris duximus distinguendum, quod, si debitor non fuerit ad callida argumenta conversus et animum non habuerit creditorem suum credito vel debito defraudare et sine dispendio creditoris et fatigatione aliqua in curia veritatem confessus -e fuerit, nulla varia exactione debitorem pregravari iubemus. Si autem veritatem debitor negaverit et suis calliditatibus -f petitorem circumvenire molitur -g , a victo de toto eo, quod fuerit adversario condempnatus -h , integram tertiam curia -i consequatur.